TEKİRDAĞ'IN COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLERİ
Tekirdağ'ın Coğrafi işaret almış meşhur ürünleri olan Malkara Eski Kaşar Peyniri, Karacakılavuz Dokumaları, Tekirdağ Köftesi, Tekirdağ Peynir Helvası, Yapıncak Salamura Asma Yaprağı'nı sizin için inceledik.

TEKİRDAĞ'IN MEŞHUR ÜRÜNLERİ
Tekirdağ'ın coğrafi işaret almış ve TPE tarafından tescillenmiş olan ve herkes tarafından tanınan meşhur ürünlerini sizler için bir araya getirdik. 

Tekirdağ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından yapılan paylaşımda "Medarı iftiharımız Tekirdağımızın ürünleri...
Bu ürünler bizim,

- Malkara Eski Kaşar Peyniri
- Karacakılavuz Dokumaları
- Tekirdağ Köftesi
- Tekirdağ Peynir Helvası
- Yapıncak Salamura Asma Yaprağı" ifadeleri kullanıldı.

1-) MALKARA ESKİ KAŞAR
EVLİYA ÇELEBİ'NİN SEYAHATNAMESİNE KONU OLAN MALKARA ESKİ KAŞARI 
Malkara Ticaret ve Sanayi Odası tarafından 06.12.2017 tarihinde tescil edilen Malkara Eski Kaşar Peyniri, Evliya Çelebi’nin ünlü eseri Seyahatnamesine konu olmuş; söz konusu eserde Malkara’nın kaşkavalı (kaşar peyniri) ile ünlü bir yer olduğu belirtilmiştir. Malkara’nın Selanik'ten İstanbul'a giden eski yol üzerinde olması, konaklama yönünden önemli bir merkez olmasını sağlamıştır. 

LEZZETİNİ KEÇİ, KOYUN VE İNEK SÜTÜNÜN KARIŞIMINDAN ALIYOR
1937 yılında yapılan bir araştırmada, Trakya Bölgesinde kaşar peyniri üretimi yapan mandıralar tespit edilmiştir.

Malkara Eski Kaşar Peyniri, Malkara İlçesi ikliminin yarattığı bitki örtüsüyle, özellikle yöreye özgü olan Lathyrus L. (mürdümük) ile diğer çeşitli otlar ve kekik ile beslenen koyun, keçi ve ineklerin sütünden (% 30-35 keçi sütü, % 20-35 koyun sütü, % 30-50 inek sütü) yararlanılarak üretilmektedir.

Malkara Eski Kaşar Peynirinin fiziksel, kimyasal ve duyusal özellikleri şu şekildedir:

Fiziksel özellikleri:
Kabuk : Sert kalın, kirli saman sarısından koyu saman sarısı renkte.
Şekil : Silindirik formda, bir kenarında silindir dairesinin çapının 1/3 oranında düz yüzey bulunur.
Yapısı : Sert yapılı, tam olgunlaşmış peynir.
Ağırlığı : Olgunlaşmış kelle ağırlığı en az 11 kg. değirmen taşı şeklindedir.

Kimyasal özellikler:
Kuru madde : Olgunlaşmış halde en az % 60.
Yağ Miktarı : Olgunlaşmış halde kurumaddede en az % 45 süt yağı.
Tuz Miktarı : Olgunlaşmış halde kuru maddede %(m/m), en çok % 3,5.

Duyusal özellikler:
En baskın temel tatlar: Tuzlu, Umami, Ekşi.
En baskın aromatik özellikleri: Pişmiş, kremamsı-süt yağı, sülfür, peyniraltı suyu, ransit, hayvanımsı, maya/küf, broth, meyvemsi ve fındığımsıdır.

2-) KARACAKILAVUZ DİMİ DOKUMASI 
Tekirdağ Kültür İl Müdürlüğü ve Trakya Kalkınma Ajansı tarafından 2018 yılında imzalanan protokol doğrultusunda Karacakılavuz Dimi Dokuması’na coğrafi işaret almak üzere sürdürülen çalışmalar sonucunda “Malkara Eski Kaşar Peyniri”nden sonra 2. Coğrafi İşareti alan ürün “Karacakılavuz Dimi Dokuması” olmuştur.

BÖLGENİN ÖNEMLİ DOKUMA MERKEZİ
Karacakılavuz, Tekirdağ Süleymanpaşa Belediyesine bağlı bir mahalledir ve bölgemizin önemli dokuma merkezlerinden biridir. Yöreye ilk yerleşim, 1884 - 1885 yıllarında Bulgaristan'ın bazı köylerinde bulunan Türkler tarafından gerçekleşmiştir. Beldeye yerleşen halk, tarım ve hayvancılıkla uğraşarak geçimlerini temin etmiş, bunların yanı sıra evin çuval, beşik, heybe, yaygı gibi ihtiyaçlarını karşılamak, boş zamanlarını değerlendirmek ve ek gelir sağlamak amacıyla da atalarından öğrenmiş oldukları dokuma sanatını, geleneksel değerlere bağlı kalarak devam ettirmiştir. 

MEŞE VE GÜRGEN AĞAÇLARINDAN YAPILIYOR
Yöre dokumaları meşe ve gürgen ağaçlarından yapılan, düzen adı verilen, dört pedallı tezgahlarda ortaya konmaktadır. Meydana getirilen dokumaların en önemli özelliği mekikli dokuma tekniklerinden biri olan dimi ve kirkitli dokuma tekniklerinden cicim tekniğinin bir arada kullanılmasıyla yapılmasıdır. Dimi dokumalarının malzemesi, kolay elde edilebilir olmasından dolayı fabrikasyon yün ve pamuk ipler tercih oluşturmaktadır. Genellikle canlı görünüme sahip olan dokumalarda kullanılan iplerin doğal ve anilin boyalarla renklendirildiği görülmektedir.

BEŞ FARKLI ÇEŞİT ÖN PLANDA
Nazarlık, seccade, perde, minder yüzü, heybe, çanta, kıyafet olarak kullanılmak gibi amaçlarla yapılan Karacakılavuz dimi dokumaları, yatay, dikey, serpme, merkezi ve mihraplı olmak üzere beş farklı kompozisyon şemasında tasarlanmaktadır. Yöre dokumalarının kompozisyonlarını oluşturmak için kullanılan motiflerin, Anadolu'nun farklı yörelerinde meydana getirilen dokumalarda görülen motiflerle büyük benzerlik taşıdığı, yalnızca motiflerin isimlendirilmesinde farklılıklar taşıdığı gözlenmektedir.

3-) TEKİRDAĞ KÖFTESİ
Tekirdağ Köftesi Tekirdağ Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) tarafından 2020 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı Bülteni'nde yayımlandı.

TEKİRDAĞ KÖFTESİNİN LEZZETİ FARKLI ÜRETİM TARZINDA
Tekirdağ Köftesi; Tekirdağ’ın Silena frivaldskyana, Frankenia pulverulaenta, Trifolium ornithopodioides,
Myosurus minimus gibi yerel bitkilerini barındıran Bromus ve Festuca meralarında otlayarak yetişen Holştayn, Simental, Şarole, Limuzin ırkı erkek danaların etleri kullanılarak kendine has üretim metoduyla elde edilir.

100 YIL ÖNCE BİR USTA TARAFINDAN YAPILDI
Şöhreti yurt sathına yayılmış olan Tekirdağ Köftesi bundan 100 yıl kadar önce Tekirdağ ilinde bir usta tarafından kendine özgü yöntem ile yapılmış daha sonra da ünü artmış ve günümüzde ülke çapında bilinen ve tercih edilen bir ürün olmuştur.

TEKİRDAĞ KÖFTESİ ÇOK AYRINTILI BİR REÇETESİ VAR
Tekirdağ Köftesi hazırlanışındaki nüanslarla Tekirdağ ile bütünleşmiş bir üründür. Kullanılan etten, etin
işlenişine ve köftenin hazırlanmasına değin bir dizi ayrıntı Tekirdağ Köftesinin isminin ünlenmesini sağlamıştır.

Tekirdağ Köftesinde kullanılan etin lezzeti Tekirdağ ilinde bulunan Bromus ve Festuca meralarında yetişen, Silena frivaldskyana, Frankenia pulverulaenta, Trifolium ornithopodioides, Myosurus minimus gibi yerel ve nadir bitki türleri ile beslenen Holştayn, Simental, Şarole, Limuzin ırkı erkek danaların etlerinin kullanılıyor olmasındandır. 

YOĞURMA VE DİNLENDİRME ÖZELLİKLERİ FARKLI
Ayrıca ürün üretilirken yoğurma işleminden sonra köfte hamurunun şekil verilmeden tepsilere
basılarak 0-4°C’de en az 18 saat en çok 24 saat dinlendirilmesi de Tekirdağ Köftesinin önemli bir ayırt edici üretim özelliğidir.

Bu dinlendirme işlemi sayesinde Tekirdağ Köftesi elastik yapısını kazanır. Tekirdağ Köftesinde kullanılan kıyma makinesinin özelliği ile et hamur haline getirilmesi de Tekirdağ Köftesinin diğer bir öne çıkan özelliğidir.

TEKİRDAĞ KÖFTESİ DİĞER KÖFTELERDEN FARKLI
Tekirdağ Köftesi elastik kıvamda ve homojen yapıdadır. Bu elastik kıvam ve homojen yapı görünüş olarak
bütün halde olmasını sağlar. Tekirdağ Köftesinin yüzeyinde boşluklar ve çatlaklar olmamalıdır. Bu yüzden pişmemiş Tekirdağ Köfteleri birbirine veya ambalaja yapışmamalı ve dondurulmuş olanların yüzeyinde buz kristalleri olmamalıdır.

Köftenin rengi doğal pembe renginden kahverengiye kadar değişen tonlarda olmalı, kararma olmamalıdır. 

4-) TEKİRDAĞ PEYNİR HELVASI
Tekirdağ Peynir Helvası: Tatlının ana maddesinin %70’ ine yakın kısmını tuzsuz taze peynir oluşturmaktadır.

Anadolu’nun çeşitli yörelerinde Höşmerim genel adıyla üretilen bu ürünü Tekirdağ’a has Peynir helvası adına dönüştüren temel farklılıklar, ürünün yapımında irmik yerine un kullanılması ve ürüne has klasik yapının (kılçıklı yapı) oluşmasıdır. 

Tekirdağ Peynir Helvasının geleneksel üretim yönteminde, mayalama sıcaklığına kadar ısıtılan çiğ sütün peynir mayası ile pıhtılaştırılmasından elde edilen taze peynirin bakır tencere içinde, normal ateşte, tahta kaşık veya tahta ince oklava ile karıştırılarak erimesi sağlanmakta, süt haline gelen peynir katılaşmaya başladığı an azar azar un dökülerek karıştırılmaktadır.

Burada dikkat edilmesi gereken şey tatlının oluşumu bitinceye kadar sürekli karıştırılmasıdır.

Bu şekilde 15-20 dk. orta ateşte karıştırılıp, daha sonra azar azar şeker ilave edilmektedir. 3-5 dk. daha karıştırılarak ateşte tutulan ve helva formuna gelen ürün, ateşten alınarak tepsi içine dökülmekte sıcak veya soğuk servis edilmektedir. 

Tekirdağ peynir helvası coğrafi işaret başvurusu, Türk Patent ve Marka Kurumu Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı Bülteni'nde yayımlanmasının ardından 2020 yılında tescile hak kazanmıştır.

5-) TEKİRDAĞ YAPINCAK YAPRAĞI
Bölgemizde asma sadece üzümü için yetiştirilmemektedir. Yapıncak cinsi üzümün asma yaprağı Türk mutfağının geleneksel lezzetlerinden zeytinyağlı sarmaların ana malzemesi olarak tercih edilmektedir. Asma yaprağını meyvesinden daha pahalı hale getiren en önemli özelliği ise tüysüzlüğü ve ince narin yapısıdır. Dünyaca meşhur Tokat yaprağıyla yarışacak lezzetteki Yapıncak Asma Yaprağının ünü Trakya'yı aşmaya başlamıştır.

Tekirdağ Yapıncak Salamura Asma Yaprağı coğrafi işaret başvurusu, Türk Patent ve Marka Kurumu Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı Bülteni'nde yayımlanmasının ardından tescile hak kazanmıştır. Salamura Asma Yaprağı; Karacakılavuz Dimi Dokuması, Malkara Eski Kaşar Peyniri, Tekirdağ Köftesi ve Tekirdağ Peynir Helvasından sonra ilimizde coğrafi işaret alan 5. ürün olmuştur.